รายละเอียดโครงการ

ลำไยเป็นผลไม้ที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ สร้างรายได้และเป็นสินค้าเกษตรส่งออกที่มีมูลค่าสูงในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา (2553-2557) จากการรายงานสถานการณ์สินค้าเกษตรที่สำคัญและแนวโน้ม ปี 2558 พบว่าปริมาณการส่งออกมีแนวโน้มสูงขึ้นตลอดโดยเฉพาะผลลำไยสดในปี 2553 มูลค่าการส่งออกของผลลำไยสดอยู่ที่ 3,513 ล้านบาท และเพิ่มสูงขึ้นเป็น 9,500 ล้านบาท ในปี 2557 คิดเป็นอัตราเพิ่มร้อยละ 25.91 ต่อปี ปัจจุบันเทคนิครม SO2 ที่ผู้ประกอบการนิยมใช้มี 2 แบบ โดยทั้ง 2 แบบมีข้อดีและข้อเสียดังนี้ แบบที่ 1) คือแบบดั้งเดิมเป็นการรม SO2 เทคนิคแรกๆ ที่นำมาใช้ในเชิงการค้า ผู้ประกอบการมีการใช้มานานมากกว่า 10 ปี โดยมีกระบวนการเผาผงกำมะถันที่ทำให้เกิดก๊าซ SO2 ร่วมกับการเปิดพัดลมให้อากาศหมุนเวียนในห้องรม เทคนิคนี้ใช้ต้นทุนน้อยในการปฏิบัติงานต้องมีบุคลากรที่มีความชำนาญในการปฏิบัติงานเกี่ยวกับการจัดการในเรื่องของกระบวนการเผาผงกำมะถัน และข้อเสียที่พบคือการเผาไหม้กำมะถันไม่หมดส่งผลต่อปริมาณความเข้มข้นของก๊าซ SO2 ในห้องรม เวลาที่ใช้รมค่อนข้างนานส่งผลให้ผลิตภัณฑ์ในห้องรมได้รับปริมาณ SO2 มากเกินไป เทคนิคการรม SO2 แบบที่ 2 พัฒนาโดยมหาวิทยาลัยแม่โจ้ เป็นการได้มีการพัฒนาเทคโนโลยีการรม SO2 ด้วยระบบบังคับอากาศแบบแนวตั้งมามากกว่า 10 ปี เริ่มนำมาเผยแพร่ในเชิงการค้าเมื่อปี 2554 ก๊าซ SO2 ที่ใช้นำมาจากถังอัดความดัน (directly SO2 gas) เทคนิคนี้ใช้งานไม่ยุ่งยากแต่ต้นทุนและค่าใช้จ่ายในการรมต่อรอบยังค่อนข้างสูง ข้อดีของเทคนิคนี้จะช่วยให้ปริมาณก๊าซ SO2 ที่ถูกคำนวณในการใช้งานสามารถเข้าไปสัมผัสกับผลิตภัณฑ์ได้อย่างทั่วถึงเต็มประสิทธิภาพและใช้เวลาในการรมต่อรอบน้อยลง คุณภาพของผลิตภัณฑ์ที่ได้มีความสม่ำเสมอและสามารถควบคุมปริมาณสารตกค้างให้อยู่ในเกณฑ์ที่กำหนด ข้อเสียที่พบคือคุณภาพของสีผิวหลังการรมเป็นที่ยอมรับน้อยกว่าแบบดั้งเดิม การวิจัยและพัฒนาระบบนี้เกิดขึ้นก็เพื่อจะแก้ปัญหาการตกค้างของซัลเฟอร์ในลำไยสดส่งออก ปัจจุบันยังไม่แพร่หลายเท่าที่ควร จากข้อมูลจำนวนผู้ประกอบการที่ผ่านการรับรองจากกรมวิชาการเกษตร ปี 2558 (กรมวิชาการเกษตร, 2558) มีอัตราส่วนการใช้งานอยู่ที่ 1:17 ของจำนวนผู้ประกอบการทั้งหมด ดังนั้นแนวทางการแก้ปัญหาอย่างบูรณาการ โดยการเลือกใช้เทคโนโลยีที่มีประสิทธิภาพ ร่วมกับการที่ผู้ประกอบการลำไยสดส่งออกมีเข้าใจในเทคโนโลยีการรม SO2 และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการทำงานให้มีการปฏิบัติอย่างถูกต้องและเหมาะสม รวมถึงถ้าได้รับการสนับสนุนและผลักดันจากภาครัฐจะเป็นอีกช่องทางหนึ่งที่จะสามารถลดปัญหาการแจ้งเตือนจากประเทศผู้นำเข้าได้ งานวิจัยนี้จึงมุ่งที่จะนำองค์ความรู้ของการรม SO2 กับผลลำไยสด ด้วยระบบบังคับอากาศแนวตั้ง มาผลักดันเพื่อนำไปสู่การนำไปใช้ประโยชน์กับกลุ่มเป้าหมายในทุกๆ มิติ ทั้งในเชิงพาณิชย์ สังคม และนโยบายสาธารณะ (Public Policy) ประการแรกจะเป็นการพัฒนาระบบการส่งออกและยกระดับมาตรฐานการผลิตลำไยสดส่งออกของประเทศไทยไปสู่ระดับสากล