รายละเอียดโครงการ

ปลาไหลเผือก (Eurycoma longifolia-Jack) เป็นพืชสมุนไพรที่มีการใช้ในแถบเอเซียตะวันออกเฉียงใต้ มีสรรพคุณรักษาโรคได้หลายชนิด เช่น แก้ไข้มาเลเรีย ขับพยาธิ กระตุ้นกำหนัด เป็นขมเจริญอาหารเป็นยาถอนพิษและแก้ปวดในกระดูก การสกัดแยกสารสำ คัญจากรากปลาไหลเผือก พบสารประกอบ 3 ชนิดในสารสกัดคลอโรฟอร์ม คือ สารประกอบ S สารประกอบ K และสารประกอบ C ได้ทำ การพิสูจน์ สูตรโครงสร้าง โดยอาศัยข้อมูลจาก ID- และ 2D-NMR spcetroscopy พบว่าสารประกอบ S เป็นสารในกลุ่ม coumarin มีสูตรโครงสร้างเป็น scopoletin สารประกอบ Y เป็นสารในกลุ่ม coumarin มีสูตรโครงสร้างเป็น 9-methoxycanthin-6-one และสารประกอบ C เป็นสารในกลุ่ม steroid มีสูตรโครงสร้างเป็น stigmasterol ในทางเภสัชวิทยา ปลาไหลเผือกใหญ่ มีฤทธิ์ลดไข้ ต้านมาลาเรีย มีฤทธิ์กระตุ้นความรู้สึกทางเพศของหนูตัวผู้ ลดความวิตกกังวล เป็นพิษต่อเซลล์มะเร็ง ต้านการก่อเกิดเนื้องอก ลดน้ำตาลในเลือด สารออกฤทธิ์ที่สำคัญได้แก่ สารกลุ่ม quassinoids เช่น eurycomalactone eurycomanol eurycomanone ซึ่งมีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อมาเลาเรียในหลอดทดลอง การจำแนกพันธุ์พืช โดยการศึกษาทางเคมีและชีวเคมีภายในต้นพืชเพื่อใช้กับงานด้านการจำแนกพันธุ์พืช มีมากขึ้น โดยเฉพาะการใช้โมเลกุลของ โปรตีน เอนไซม์หรือกรดนิวคลีอิค นับเป็นวิธีหนึ่งที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างต้นพืชได้ว่าเหมือนกันหรือต่างกัน เนื่องจากข้อมูลทาง พันธุกรรมที่ถ่ายทอดจากพ่อแม่มาสู่ลูก ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงโมเลกุลโปรตีนหรือเอนไซม์โดยตรงก่อนที่จะสร้างโมเลกุลอื่น ดังนั้น ลักษณะทางพันธุกรรมของพืชย่อมอาศัยดีเอ็นเอ เอนไซม์หรือโปรตีนเป็นตัวบ่งชี้ได้ จำแนกพันธุ์พืชจากลักษณะภายนอกเพียงอย่าง เดียวนั้นนับว่าเป็นวิธีที่สะดวกแต่อาจจะยุ่งยากได้ถ้าลักษณะทางสัณฐานวิทยาที่คล้ายคลึงกันมาก ทำให้ไม่เห็นความแตกต่างระหว่าง พันธุ์ได้เด่นชัด บางครั้งไม่สามารถเก็บตัวอย่างหรือชิ้นส่วนของพืชได้ครบสมบูรณ์ทุกส่วนจำเป็นต้องอาศัยผู้ที่มีความเชี่ยวชาญใน การพิจารณาความแตกต่างระหว่างพันธุ์อีกด้วย เทคนิคอิเลคโตรโฟรีซีสเป็นเทคนิคการแยกวิเคราะห์สารหรือโมเลกุลที่มีประจุโดยให้สารเคลื่อนที่จะขึ้นอยู่กับความ เข้มของสนามไฟฟ้าและจำนวนประจุไฟฟ้าระหว่างขั้วบวกและขั้วลบ อัตราการเคลื่อนที่จะขึ้นอยู่กับความเข้มของสนามไฟฟ้า และ จำนวนประจุไฟฟ้ารวมของอนุภาค ดังนั้นจึงนำเทคนิคอิเลคโตรโฟรีซีสมาใช้เพื่อการจำแนกพันธุ์พืชได้เป็นอย่างดีโดยอาศัยการแยก โมเลกุลของโปรตีน เอนไซม์ หรือดีเอ็นเอ โปรตีนเป็นโมเลกุลทางชีวเคมีของสิ่งมีชีวิตที่ประกอบขึ้นด้วยกลุ่มของกรดอะมิโนที่มาต่อกันเป็นสายโพลีเปปไทด์ ตามชนิด ของโปรตีนที่ต่างกัน โมเลกุลโปรตีนจะแสดงประจุ และขนาดของโมเลกุลต่งกันทำให้สามารถแยกโมเลกุลโปรตีนด้วยกระแสไฟฟ้า บนตัวกลางได้ดี ดังนั้นเทคนิคอิเลคโตรโฟรีซีสที่นำมาใช้แยกโมเลกุล โปรตีนโดยเฉพาะโปรตีนในเมล็ด ซึ่งส่วนใหญ่เป็นโปรตีนใน กลุ่มโครงสร้างหรือโปรตีนสะสมรวม 4 กลุ่ม คือ เอลบูมิน โกลบูลิน พบในเมล็ดตระกูลถั่ว โปรลามิน เช่น ฮอร์ดีน ในบาร์เล่ย์และ กลูเทลิน พบในธัญพืช เช่น กลูเทนิน ในข้าวสาลี ส่วนไอโซไซม์ ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่เร่งปฏิกิริยาชนิดเดียวกัน โมเลกุลมีรูปร่างได้หลาย แบบโดยมีคุณสมบัติทางกายภาพทางไฟฟ้าต่างกันและโครงสร้างต่างกัน อีกทั้งมีการเร่งปฏิกิริยาต่างกันเล็กน้อย ไอโซไซม์แต่ละ โมเลกุลมีพันธุกรรมต่างกันและถูกควบคุมการสังเคราะห์ด้วยยีนต่างกัน ความแตกต่างของไอโซไซม์แต่ละโมเลกุลมีพันธุกรรม ต่างกันและถูกควบคุมการสังเคราะห์ด้วยยีนที่ต่างกันความแตกต่างของไอโซไซม์ จึงเป็นผลมาจากลำดับของกรดอะมิโนในสาย โพลีเปปไทด์ประจุหรือการแปรสภาพหลังการสังเคราะห์โปรตีนในพืชชนิดหนึ่ง ๆ จะแสดงความแตกต่างได้ก็ขึ้นกับชนิดของพืช ชิ้นส่วนของเนื้อเยื่อที่สกัดเอนไซม์ และชนิดของไอโซไซม์ซึ่งพบว่าสามารถใช้แบบของไอโซไซม์และโปรตีน เป็น marker แสดงความแตกต่างได้ทั้งในระดับสกุล (genus) ชนิด (species) พันธุ์ (cultivar) หรือกอพันธุ์ (clone) ปัจจุบันได้มีการพัฒนาวิธีการ Random amplifed polymorphic DNA (RAPD) หรือเรียกสั้นๆ ว่า Rapid ซึ่งเป็น เทคนิคทางด้านอณูพันธุศาสตร์ที่อาศัยหลักการของวิธีการเพิ่มปริมาณชิ้นส่วนดีเอ็นเอ ให้ได้ปริมาณมากในระยะเวลาอันสั้น หลังจากนั้นนำผลผลิตของดีเอ็นเอที่ได้มาทำอิเลคโตรโฟรีซีสเพื่อหาลายพิมพ์ดีเอ็นเอ (DNA fingerprints) ซึ่งใช้เป็น marker ในการจำแนกพันธุกรรมพืชเพื่อการอนุรักษ์พันธุ์ ตลอดจนการใช้ประโยชน์ในการปรับปรุงพันธุ์พืชและการผลิตเมล็ดพันธุ์พืชที่ตรงตาม พันธุ์ นอกจากนี้เทคนิคดังกล่าวยังสามารถใช้ศึกษาการกระจายตัวทางพันธุกรรมของเชื้อพันธุ์ที่เก็บมาใหม่ การเปลี่ยนแปลงทาง พันธุกรรมของเชื้อพันธุ์ทั้งก่อนและหลังการขยายพันธุ์วิธีนี้สามารถทำได้สะดวกรวดเร็ว วิธีการไม่ยุ่งยากซับซ้อน ต้นทุนในการทำ ไม่สูงนัก ใช้ชิ้นส่วนของพืชเพียงเล็กน้อย ไม่ต้องการ probe ที่เฉพาะเจาะจงสามารถแสดงความแตกต่างของแถบดีเอ็นเอได้สูง ดำเนินการได้ทั้งจีโนมของพืชและสภาพแวดล้อมไม่มีอิทธิพลต่อการแสดงออกของลายพิมพ์ดีเอ็นเอ