รายละเอียดโครงการ

ลำไยจัดเป็นไม้ผลที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจอันดับหนึ่งของภาคเหนือที่มีแหล่งผลิตหลักอยู่ในจังหวัดเชียงใหม่ ลำพูน เชียงราย และพะเยา โดยมีพื้นที่ปลูกทั้งประเทศประมาณ 1 ล้านไร่แต่ จากการสำรวจของพาวินและคณะ(2549) พบว่า เกษตกรส่วนใหญ่ ในพื้นที่ปลูกลำไยในจังหวัดลำพูนและเชียงใหม่ นิยมปลูกลำไยพันธุ์อีดอคิดเป็นร้อยละ 99.22 ทำให้ลำไยพันธุ์ที่เป็นพันธุ์รับประทานผลสด เช่น พันธุ์สีชมพู พันธุ์แห้ว พันธุ์พวงทอง พันธุ์เบี้ยวเขียวและพันธุ์อื่นๆ ค่อยๆหายไป และเพื่อเป็นการอนุรักษ์พันธุ์ที่ไม่ใช่พันธุ์ที่เป็นการค้าสูญหายไป จึงได้มีการนำลำไยพันธุ์ต่างๆ กลับมาปลูกรวบรวมและศึกษาลักษณะประจำพันธุ์ ทั้ง ใบ ดอกและผล เพื่อเป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ให้กับนักเรียน นักศึกษาและผู้สนใจทั่วไป จากการสำรวจพันธุ์น้อยหน่าน้อยหน่าในเขตภาคเหนือตอนบนเบื้องต้น พบว่ามีพันธุ์น้อยหน่าที่เป็นทั้งพันธุ์ดั้งเดิมและพันธุ์ลูกผสมกระจายอยู่ใน 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบน ได้แก่ จังหวัด เชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน ลำปาง แพร่ น่าน แม่ฮ่องสอน และ ตาก โดยเป็นการปลูกแบบสวนขนาดเล็ก และเริ่มมีการโค่นต้นน้อยหน่าเพื่อปลูกพืชอื่น ทำให้ต้นน้อยหน่าที่มีลักษณะทางพันธุกรรมดั้งเดิมเริ่มสูญหายไป ดังนั้นจึงสมควรมีการนำสายพันธุ์ดีจากแหล่งที่มีพันธุกรรมที่ดีมาปลูกคัดเลือกเพื่อขยายสู่ชุมชนต่อไป