รายละเอียดโครงการ

การดำเนินงานด้านพลังงานทดแทนหรือพลังงานหมุนเวียนในแต่ประเทศและทุกภูมิภาค นับเป็นเรื่องที่ได้รับความสนใจและให้ความสำคัญในปัจจุบัน เนื่องด้วยสภาวะที่โลกกำลังประสบปัญหาภาวะความต้องการพลังงานที่สูงในขณะที่แหล่งพลังงานหลักอย่างฟอสซิลเริ่มมีปริมาณลดลงอย่างต่อเนื่อง ประกอบกับการตระหนักในเรื่องของสิ่งแวดล้อมที่ได้รับผลกระทบจากการใช้พลังงานกลุ่มฟอสซิล และประเทศไทยมีการดำเนินงานด้านพลังงานทดแทนมาอย่างต่อเนื่อง ภายใต้แนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิทราธิเบศรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ ๙ โดยพลังงานทดแทนรูปแบบหนึ่งที่ได้รับความสนใจเนื่องจากสามารถประยุกต์ใช้ได้ในชุมชนอย่างแท้จริงคือ พลังงานก๊าซชีวภาพ ที่สามารถสร้างพลังงานทดแทนได้จากทั้งของเหลือทิ้ง เศษอาหาร ขยะอินทรีย์หรือมูลสัตว์ ซี่งนอกจากจะเป็นการเพิ่มมูลค่าแล้ว การดำเนินการด้านพลังงานทดแทนยังเป็นการดำเนินวิถึตามแนวของเศรษฐกิจพอเพียง ที่ทำให้มนุษย์สามารถสร้างพลังงานได้ด้วยตนเองจากสิ่งรอบตัว ลดการนำเช้าหรือซื้อเชื้อเพลิง ในปี พ.ศ. ๒๕๕๗ ที่ผ่านมามหาวิทยาลัยแม่โจ้ได้ให้การสนับสนุนงบประมาณด้านการประยุกต์ใช้การสร้างนวัตกรรมด้านพลังงานทดแทนระบบก๊าซชีวภาพทั้งภายในมหาวิทยาลัยและการบริการวิชาการพื้นที่โดยรอบมหาวิทยาลัย โดยปี พ.ศ. ๒๕๕๗ ได้ให้งบประมาณสนับสนุน การสร้างต้นแบบด้านก๊าซชีวภาพจากขยะอินทรีย์แก่ อาจารย์ ดร.รจพรรณ นิรัญศิลป์ เป็นจำนวนเงิน ๕๐,๐๐๐ บาท เพื่อเป็นแนวทางการใช้งานระบบก๊าซชีวภาพจากเศษขยะอินทรีย์ในมหาวิทยาลัย ด้วยระบบก๊าซชีวภาพขนาด ๒,๐๐๐ ลิตร และพบว่าสามารถผลิตก๊าซชีวภาพได้ดีและพร้อมจะขยายผลเป็นระบบที่สามารถรองรับปริมาณขยะจากโรงอาหารมหาวิทยาลัยแม่โจ้ และอีกส่วนหนึ่งคือการขยายผลจากงานวิจัยดังกล่าวไปสร้างเป็นต้นแบบการใช้พลังงานก๊าซชีวภาพแก่โรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาที่อยู่โดยรอบมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้แก่โรงเรียนบ้านต้นผึ้ง ต.เหมืองแก้ว อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ ซึ่งเป็นโรงเรียนที่มีการดำเนินการด้านระบบก๊าซชีวภาพจากขยะอินทรีย์ภายในโรงเรียนมากว่า ๕ ปี แต่พบข้อจำกัดเรื่องขนาดถังหมักซึ่งไม่สามารถรองรับปริมาณเศษขยะอินทรีย์ได้(ถังหมักมีขนาด 200ลิตร)และมีปัญหาด้านอุปกรณ์ที่เสื่อมสภาพ โดยในปีงบประมาณพ.ศ.๒๕๖๐ มหาวิทยาแม่โจ้ได้สนับสนุนการดำเนินงานดังกล่าวผ่านโครงการถ่ายทอดเทคโนโลยีระบบก๊าซชีวภาพจากขยะอินทรีย์เพื่อสร้างต้นแบบการใช้พลังงานหมุนเวียนในโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา ณ. โรงเรียนบ้านต้นผึ้ง งบประมาณ ๑๐๐,๐๐๐ บาท โดยมีอาจารย์ ดร.รจพรรณ นิรัญศิลป์ เป็นผู้รับผิดชอบโครงการ ซึ่งทำให้โรงเรียนได้รับประโยชน์อย่างแท้จริงทราบถึงแนวทางการดำเนินการด้านพลังงานทดแทนที่ยั่งยืนและมีการติดตั้งพร้อมใช้งานระบบก๊าซชีวภาพขนาด ๒,๐๐๐ ลิตรตามที่ผู้รับผิดชอบโครงการได้มุ่งหวังไว้ ทั้งนี้การที่จะสร้างต้นแบบการใช้พลังงานหมุนเวียนในโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาให้ประสบความสำเร็จได้นั้น จำเป็นต้องมีการขยายผลการสร้างต้นแบบไปในพื้นที่อื่นของจังหวัดเชียงใหม่ โดยเริ่มจากอำเภอละหนึ่งโรงเรียนเพื่อให้เกิดความเชื่อมั่นในการดำเนินงานทั้งนี้ จากการสำรวจพื้นที่โดยรอบของมหาวิทยาลัยแม่โจ้พบว่า มีโรงเรียนที่ให้ความสำคัญด้านการพึ่งพาตนเอง ดำเนินงานภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงมาโดยตลอด คือ โรงเรียนบ้านศรีบุญเรืองในเขตพื้นที่ ต.ป่าไผ่ อ.สันทราย จ.เชียงใหม่ และมีความสนใจด้านการนำพลังงานทดแทนไปใช้ในสถานศึกษาเพื่อทำให้แนวคิดการพึ่งพาตนเองตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงเป็นไปอย่างมีสมบูรณ์และลดภาระค่าใช้จ่ายในการใช้พลังงานในโรงเรียน โดยที่ผ่านมาโรงเรียนมีการดำเนินงานทั้งในส่วนการเลี้ยงหมูหลุม การเลี้ยงไก่ การปลูกผัก เพื่อสร้างรายได้เพิ่มเติมในการดูแลนักเรียนจำนวน ๑๕๐ คน ซึ่งหากโรงเรียนศรีบุญเรืองได้รับการสนับสนุนการใช้พลังงานทดแทน ด้านก๊าซชีวภาพคาดว่าจะทำให้การขยายผลการสร้างต้นแบบเป็นไปอย่างต่อเนื่อง และจะสามารถสร้างต้นแบบการใช้พลังงานหมุนเวียนในโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาในเขตพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่อย่างมีประสิทธิภาพและสามารถสร้างเครือข่ายในระบบภาคเหนือและประเทศชาติต่อไปได้