รายละเอียดโครงการ

จากนโยบายของรัฐบาลที่มุ่งเน้นการนำเทคโนโลยีเพื่อยกระดับภาคการเกษตรของประเทศ หรือเกษตรไทย 4.0 มหาวิทยาลัยแม่โจ้เห็นว่าการพัฒนาการเกษตรไปสู่ยุค 4.0 ต้องทำการพัฒนาและยกระดับการทำฟาร์มการเกษตรด้วยการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ รวมถึงบุคลากรภาคการเกษตรไปพร้อมๆกัน เพื่อสร้างความเข้มแข็งและความมั่นคงของระบบการทำการเกษตร ตลอดจนยกระดับเศรษฐกิจฐานรากให้กับเกษตรกรทุกสาขา และเพื่อเป็นการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ไปสู่ความเป็นมืออาชีพ มีองค์ความรู้ มีทักษะในการทำการเกษตรเพื่อเป็นผู้นำด้านเกษตรกรรมในภูมิภาคและสามารถผลิตผลผลิตทางการเกษตรที่ดีมีคุณภาพ โดยใช้ต้นทุนปัจจัยการผลิตที่ต่ำ ตลอดจนการทำเกษตรแบบอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อการแข่งขันในตลาดโลกได้ ทีมคณาจารย์และนักวิจัยที่ทำงานด้าน Smart Farm and Agriculture Solutions ในมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ได้พัฒนาองค์ความรู้ต่าง ๆ เกี่ยวกับระบบเกษตรแม่นยำและฟาร์มอัจฉริยะ ตลอดจนระบบสนับสนุนการทำการเกษตรสมัยใหม่มาอย่างต่อเนื่อง โดยมุ่งเน้นพัฒนาการสร้างระบบการทำเกษตรสมัยใหม่ เกษตรอัจฉริยะให้สอดคล้องตามบริบทของเกษตรกรรมไทย โดยมีต้นทุนที่คุ้มค่าและเหมาะสมกับเกษตรกร เครื่องไม้เครื่องมือหรืออุปกรณ์จำนวนมากถูกนำไปใช้งานจริงในแปลงการเพาะปลูกของเกษตรกรมาเป็นระยะเวลาไม่น้อยกว่า 3 ปี และสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้นทางทีมนักวิจัยจึงมีแนวความคิดที่ต้องการบูรณาการงานวิจัยต่างๆเหล่านี้ เพื่อสร้างระบบการทำการเกษตรแบบฟาร์มอัจฉริยะด้วย Agri-Big Data ในมหาวิทยาลัยแม่โจ้ เพื่อเป็นต้นแบบฟาร์มอัจฉริยะสมัยใหม่ของมหาวิทยาลัยแม่ด้วยการทำการเกษตรโดยใช้เทคโนโลยี ICT ทั้งพืชและสัตว์ โดยมุ่งเน้นขยายผลไปสู่การใช้งานระดับชุมชน สังคม เพื่อส่งเสริมให้เกิดโครงการต้นแบบ Smart Farm ในทุกตำบล ในเขตจังหวัดภาคเหนือ และยังสอดคล้องกับนโยบายยุทธศาสตร์ของจังหวัดเชียงใหม่ที่ต้องการให้เป็น Chiang Mai Smart City ซึ่งมี Smart Agriculture เป็นหนึ่งในหัวข้อสำคัญในการยกระดับคุณภาพชีวิตของเกษตรกรในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและลดต้นทุนการผลิตด้านการเกษตร เริ่มจากเกษตรกรในพื้นที่ภาคเหนือ นอกจากนี้ยังเป็นการส่งเสริมและขยายผลไปสู่เกษตรรายอื่นๆในประเทศให้ปรับเปลี่ยนระบบการทำการเกษตรให้ทันสมัยและเป็นผู้นำทางการเกษตรในภูมิภาคอาเซียน ตลอดจนสร้างระบบฐานข้อมูลทางการเกษตรสำหรับพืชพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศเพื่อประโยชน์การนำข้อมูลมาใช้ในอนาคต สภาพปัญหา / ความต้องการ : ในโลกยุคปัจจุบันสภาพปัญหาด้านความเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศ ข้อจำกัดด้านแรงงานภาคการเกษตร ต้นทุนด้านการผลิตที่สูงขึ้นและความต้องการสินค้าเกษตรที่ปลอดภัยของผู้บริโภค มีผลกระทบโดยตรงกับการทำเกษตรกรรมในประเทศไทยและประเทศในภูมิภาคอาเซียนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยเกษตรกรจะต้องผลิตผลผลิตที่มีคุณภาพมาตรฐานเป็นที่ยอมรับผู้บริโภค ในต้นทุนที่ต่ำและสามารถตรวจสอบย้อยกลับได้เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้บริโภค ความเร่งด่วน : การนำเทคโนโลยีเกษตรอิเล็กทรอนิกส์ (Agritronics) โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในปัจจุบันเทคโนโลยี IOT และเทคโนโลยีเซ็นเซอร์เพื่อการเกษตร ที่มี่ราคาถูกลงและสามารถเข้าถึงได้ง่าย สามารถนำมาประยุกต์เพื่อยกระดับการทำการเกษตรในประเทศ และ สร้าง Startup เพื่อสอดคล้องกับนโยบาย Thailand 4.0 ซึ่งแอปลิเคชั่นของการนำเทคโนโลยีมาใช้ฟาร์มเพาะปลูก อาทิเช่น การเก็บบันทึกค่าปัจจัยต่างๆในฟาร์มด้วยเซ็นเซอร์ ระบบการควบคุมปัจจัยในฟาร์มแบบอัตโนมัติ การเฝ้าติดตามการเจริญเติบโตของพืชและการแพร่ระบาดของโรคแมลงศัตรูพืช การควบคุมปัจจัยการเพาะปลูกแบบแม่นยำและอัตโนมัติ ตลอดจนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึกจากข้อมูลที่ได้จากฟาร์ม เช่น การวางแผนการบริหารจัดการฟาร์ม การทำนายผลผลิตล่วงหน้า และระบบซื้อขายผลผลิตเกษตรล่วงหน้า เป็นต้น จะเห็นได้ว่าการนำเทคโนโลยีเกษตรอิเล็กทรอนิกส์ (Agritronics) และซอฟต์แวร์มาประยุกต์ใช้ในงานด้านเกษตรเป็นแนวทางการทำระบบเกษตรแนวทางใหม่ที่เหมาะสมกับการเปลี่ยนแปลงในโลกยุคปัจจุบันและมีความยั่งยืน และเป็นความเร่งด่วนในปัจจุบัน ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายการพัฒนาของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ที่ขับเคลื่อนเพื่อรองรับการพัฒนาประเทศตามโครงการไทยนิยม ยั่งยืน ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 16 มกราคม 2561 ในหัวข้อ พัฒนาเกษตรกรสู่ Smart Farmer, พัฒนาคุณภาพสินค้าเกษตรสู่มาตรฐานสินค้าเกษตร (GAP), การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำและระบบกระจายน้ำ แนวทางการดำเนินงาน : โครงการวิจัยนี้ แบ่งออกเป็น 3 ปี ในปีที่ 1 เน้นติดตั้งและพัฒนาระบบพื้นฐาน ทางด้านฟาร์มสมัยใหม่สำหรับพืช(ลำไย) และสัตว์(โคนม) ให้เป็นฟาร์มเกษตรแบบแม่นยำและฟาร์มอัจฉริยะ โดยติดตั้งเซ็นเซอร์ชนิดต่างๆเพื่อตรวจวัดสภาพปัจจัยในการผลิตตลอดจนเครื่องมือทุ่นแรงทางการเกษตรอาทิเช่น โดรน (UAV) เพื่อการเกษตร สำหรับเก็บข้อมูลภาพถ่ายดิจิตอลเพื่อการประมวลผลและติดตามการเจริญเติบโตของพืชพรรณ และฉีดพ่นทางการเกษตร ระบบบันทึกผลและติดตามกระบวนการผลิตด้วยเทคโนโลยี RFID (Radio Frequency Identification) บนพื้นที่นำร่องในฟาร์มมหาวิทยาลัยแม่โจ้ พร้อมกับพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้าน ICT เช่น Data center และ mobile application เพื่อรอบรับระบบฟาร์มอัจฉริยะ ส่วนในปีที่ 2 นั้น ขยายผลการพัฒนาระบบพื้นฐาน ทางด้านฟาร์มสมัยใหม่สำหรับพืชและสัตว์เศรษฐกิจชนิดอื่นๆ ตลอดจนระบบการปลูกพืชในโรงเรือนและระบบการปลูกพืชที่มีมูลค่าสูงใน Plant Factory ระบบ smart Farm ทางด้านประมง และในปีที่2 มุ่งเน้นพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้าน ICT เช่น ระบบควบคุมอัจฉริยะ Farm SCADA E-Farmer market และ traceability application ให้เกิดความสมบูรณ์ เพื่อพร้อมเก็บข้อมูลแบบ Big Data และ ทำการวิเคราะห์ และทำนายผลผลิตล่วงหน้า ให้สอดคล้องกับความต้องการวางแผนการผลิตและการตลาด พร้อมกับการวิเคราะห์ต้นทุนการลงทุน และประมวลต้นทุนการผลิตแบบฟาร์มอัจฉริยะในสเกลขนาดเล็ก และขนาดกลาง เปรียบเทียบกับการผลิตแบบปกติ เพื่อขยายผลในปีที่ 3 ต่อไป ในปีที่ 3 ขยายผลต้นแบบต้นแบบ แม่โจ้ฟาร์มอัจฉริยะ (MJU Smart Farming) และระบบสนับสนุนการทำการเกษตรสมัยใหม่ “เกษตรแม่โจ้ 4.0” สู้ ชุมชน สังคมภายนอกมหาวิทยาลัย เพื่อเผยแพร่องค์ความรู้และหารายได้เข้าสู่มหาวิทยาลัยจาก มูลค่าในองค์ความรู้ของระบบเครื่องไม้เครื่องมือ อุปกรณ์ (Hardware and Software) และข้อมูลจากฐานข้อมูลทางการเกษตร